De pallet is geen sexy product, is een veelgehoorde bewering in de transportwereld en de emballage-industrie.

Maar wat een uitvinding

Letterlijk het ondergeschoven kindje. Maar daarmee wordt de pallet ernstig tekort gedaan. Een betere bewering zou zijn: de pallet is letterlijk de basis van transport. Want zonder pallets valt er bitter weinig te vervoeren van haven naar overslag, van fabriek naar winkel et cetera. Alleen al in Europa zijn zo’n 2.5 miljard houten pallets in omloop.

Pallets move the world

Kun je zeggen dat de pallet de wereld heeft veranderd? Met een beetje goede wil wel.‘Pallets move the world’, zegt Mark White, emeritus hoogleraar aan de Virginia Tech in een artikel van Tom Vanderbilt met de niets verhullende titel: ‘The Single Most Important Object in the Global Economy: the pallet.’

Van drie dagen naar vier uur

Natuurlijk is de uitvinding van de pallet niet te vergelijken met die van de stoommachine of het internet. Maar als de Amerikaan Lester M. Sears in 1919 niet het prototype van de heftruck had uitgevonden en een paar jaar later ene Hallowell niet op het lumineuze idee kwam om klossen onder de decks te spijkeren stonden we nu nog grotendeels met de hand te laden en te lossen. In 1931 al rekende het toonaangevende Railway Magazine de impact uit van pallets voor de transportsector. Waren eerst drie dagen nodig om een wagon met 13.000 stuks niet op pallets geplaatste goederen te lossen, met behulp van de pallet en de heftruck was het een klusje van vier uur.

De eerste palletpool

In de Tweede Wereldoorlog adopteert het Amerikaanse leger de pallet als nieuw onderdeel van ‘The Big L’, de logistieke operatie om troepen te bevoorraden. Het gebruik van de vorkheftruck en de pallet zijn de belangrijkste en meest revolutionaire ontwikkelingen op het gebied van opslag en transport tijdens de oorlog. En zoals vaker is ook deze oorlog een katalysator voor doorontwikkeling. Norman Cahners, een logistiek marineofficier, vindt in 1947 de vierwegpallet uit, een simpel idee waarmee een enorme efficiencyslag wordt gemaakt. Pallets kunnen nu van vier kanten worden opgepakt. En nog een ontwikkeling volgt snel na het einde van de oorlog. Het VS-leger scheept Australië na afloop van de oorlog op met heftrucks en zo’n 60.000 pallets, een nalatenschap waar de Aussies wel raad mee weten. Ze organiseren de eerste palletpool, die uitgroeit tot een powerhouse op palletgebied: CHEP.

Klapper in efficiency

Standaardisatie is een volgende klapper in efficiency. In 1961 worden Europese afspraken gemaakt over afmetingen voor pallets. Van de Europallet passen er precies twee naast elkaar in een treinwagon of een trailer. De laad- en lostijd wordt met 10% verminderd. En Europa heeft zijn eigen open palletpool. Op dit moment worden er bijna 100 miljoen nieuwe Europallets (EPAL) per jaar vervaardigd. Fabrikanten passen hun omverpakkingen zo aan dat er een maximaal resultaat wordt gehaald binnen de standaardafmetingen 80 x 120. En eens te meer blijkt hoe sterk de houten pallet is. Een Europallet kan met gemak, bij gelijkmatige belasting, 1.500 kilo dragen. Toch is standaardisatie niet de enige kracht van de houten pallet. De grondstof hout zorgt ervoor dat pallets in alle soorten en maten kunnen worden vervaardigd.

 Hoog op de duurzaamheidsladder

De laatste decennia neemt het economisch belang van de pallet ook op een ander gebied enorm toe. De grondstof hout plaatst de pallet hoog op de duurzaamheidsladder (de ladder van Lansink). Hout komt uit productiebossen, is eeuwig hernieuwbaar, pallets worden gesorteerd, gerepareerd en opnieuw ingezet, aan het einde van de levenscyclus wordt het hout gerecycled, bijvoorbeeld als spaanplaat of houtsnippers of verbrand waarbij energie wordt teruggewonnen. Een prachtige milieuvriendelijke cyclus, die voor steeds meer bedrijven mede reden is om te kiezen voor de houten pallet als basis van het transport. Ergo, de pallet is een toonbeeld van efficiency, door zijn flexibele en sterke grondstof een klantvriendelijke krachtpatser en bovendien een voorbeeld voor duurzame bedrijfsvoering. Hoezo geen sexy product?

Tekst ontleend aan “De kracht van hout” nr 42, uitgave van de EPV