Wat je moet weten over Usenet

Wat je moet weten over Usenet!

Als je dacht dat het Internet het eerste World Wide Web was, dan heb je het mis. Er is namelijk een wereldwijd netwerk dat al jaren jaar bestond voordat het Internet zoals we het nu kennen op de commerciële markt werd geïntroduceerd. Het wordt zelfs nog steeds zeer intensief gebruikt! We hebben het hier over Usenet. Maar wat is Usenet precies? In welke opzichten verschilt het van het Internet? En wat heb je nodig om gebruik te maken van Usenet?

Wat is Usenet?

Usenet (afgeleid van Unix User Network) is een wereldwijd, gedecentraliseerd netwerk dat bedoeld is voor het uitwisselen van door gebruikers gemaakte tekstberichten of binaire bestanden. Het is het snelste en meest betrouwbare netwerk ter wereld voor het delen van bestanden.

Hoe is Usenet ontstaan?

Usenet werd al rond 1979-1980 ontwikkeld. In die tijd was er nog geen sprake van het Internet zoals we dat tegenwoordig kennen – het bestond al wel, maar werd voornamelijk voor militaire doeleinden gebruikt. Wel beschikten veel mensen, met name aan universiteiten, over computers met het besturingssysteem Unix. Zij konden met elkaar ‘bellen’ via het telefoonnetwerk. Voor het uitwisselen van gegevens via dergelijke verbindingen werd het zogeheten Unix to Unix Copy Protocol (UUCP) ontwikkeld. In de beginjaren was dit ook het protocol waar Usenet gebruik van maakte. Usenet werd oorspronkelijk ontwikkeld voor het uitwisselen van berichten in discussiegroepen. Aanvankelijk werd het dan ook voornamelijk gebruikt door wetenschappers, om informatie met elkaar uit te wisselen. Het duurde echter niet lang voor het platform ook geschikt werd gemaakt voor het uitwisselen van bestanden. Later werd het Network News Transfer Protocol (NNTP) ontwikkeld; dit maakte het mogelijk om het Usenet verkeer via het Internet te laten verlopen. 

Hoe werkt Usenet?

Usenet is te vergelijken met een soort wereldwijd prikbord waar je berichten kunt lezen en bestanden kunt downloaden. Iedereen kan iets op Usenet zetten. Je zet een bericht of bestand in een zogeheten newsgroup, waarna het over verschillende servers met alle Usenet gebruikers gedeeld wordt. Er zijn talloze newsgroups met allemaal verschillende onderwerpen. Je kunt als gebruiker ook een nieuwe newsgroup aanmaken.

Vanwege de enorme hoeveelheden data op Usenet zijn er de afgelopen jaren meerdere zoekmachines ontwikkeld, zogeheten NZB sites. Deze NZB sites zijn te vergelijken met Google, maar dan specifiek ontwikkeld voor Usenet.

Wat zijn de verschillen tussen Usenet en Internet?

Het Internet en Usenet vertonen veel overeenkomsten. Het zijn tenslotte beide wereldwijde netwerken die gebruikt kunnen worden om data te delen. Je zou het waarschijnlijk niet verwachten, maar Usenet servers verwerken veel meer dataverkeer dan internetservers. De hoeveelheid data die op Usenet servers circuleert is gigantisch. Een ander groot verschil? In tegenstelling tot het Internet, zijn er geen advertenties op Usenet. 

Je hoort weleens mensen zeggen: “Iets dat op het Internet terecht komt, zal altijd terug te vinden zijn.” Op Usenet geldt dat niet; geüploade bestanden blijven niet voor altijd op de Usenet servers staan. Elk bestand heeft een bepaalde retentietijd, afhankelijk van de server waarop de bestanden staan. Wanneer bestanden langere tijd op Usenet staan, worden ze verwijderd om ruimte vrij te maken voor nieuwe bestanden. Dat gezegd is de gemiddelde retentietijd op Usenet de afgelopen jaren wel toegenomen, ongeveer 2.500 dagen. Met andere woorden: als je vandaag een bestand op Usenet zou uploaden, zou het ongeveer 7 jaar beschikbaar blijven om te downloaden. Meestal geldt voor tekst een andere retentietijd dan voor binaire bestanden.

Ik wil graag Usenet gebruiken, wat heb ik nodig?

Om toegang te verkrijgen tot Usenet en de enorme hoeveelheid bestanden die er beschikbaar zijn, moet je betalen. Dit doe je door een contract af te sluiten met een Usenetprovider. Je betaalt dan een bepaald bedrag per maand om toegang te verkrijgen tot de Usenet servers. Afhankelijk van je wensen en welke Usenetprovider je kiest, zal dit bedrag tussen de €5 en €18 liggen.

Daarnaast heb je ook een client nodig. Een client (ook wel newsreader genoemd) maakt het namelijk mogelijk om binaire content te downloaden en/of tekstuele content te lezen. Voor Mac heb je bijvoorbeeld Unison, voor Windows Newsleecher, GrabIt en Spotnet.

Hoe kan ik de beste Usenetproviders vinden?

Er zijn verschillende Usenetproviders in Nederland. Deze hanteren verschillende tarieven en voorwaarden. Als je op zoek gaat naar een geschikte Usenetprovider, is het wel zo handig als je weet waar je op moet letten. Wij hebben de belangrijkste zaken voor je op een rijtje gezet, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken:

• Retentietijd
  Retentietijd is een van de belangrijkste factoren waar Usenetproviders met elkaar op concurreren. Zoals je eerder in dit artikel al kon lezen, moeten de bestanden op Usenet servers op een gegeven moment verwijderd worden om ruimte vrij te maken voor nieuwe bestanden. Maar het is voor jou als gebruiker wel zo prettig als de bestanden langere tijd beschikbaar blijven. De grotere providers beloven vaak een langere retentietijd. 
• Datalimiet
  Misschien nog wel belangrijker dan de retentietijd van de server is de datalimiet. Bij de meeste Usernetproviders kun je tussen de 5GB en 50GB data per maand downloaden. Er zijn echter ook een aantal Usenetproviders die geen datalimiet opleggen. Het spreekt voor zich dat je hier ook meer voor betaalt. 
• Aantal gelijktijdige verbindingen
  De meeste bestanden die je via Usenet zal downloaden, worden in zogeheten partities opgesplitst. Idealiter worden deze gelijktijdig gedownload; dat gaat namelijk veel sneller dan alle partities een voor een downloaden. Voor elke partitie is echte een afzonderlijke verbinding nodig. Omdat Usenetproviders een maximum aantal gelijktijdige verbindingen hanteren, is dit ook een belangrijke factor om mee te nemen in je vergelijking van de beste Usenetproviders. Hoe meer verbindingen je tot je beschikking hebt, hoe sneller je alle partities kunt downloaden die samen je film, serie of softwareprogramma vormen.

Naast de hierboven genoemde zaken neem je natuurlijk ook de tarieven mee in je vergelijking. Zo moet je vrij eenvoudig de Usenetprovider met de beste deal kunnen vinden!